سفید بالک یا مگس سفید چیست؟ | انواع، آسیب‌ها یا شیوه های مقابله

باغ‌داران و گلخانه‌داران از هر صنفی بهتر می‌دانند که مگس سفید چیست و عدم کنترل مگس سفید، چه آسیب‌هایی در پی دارد. مگس سفید حشره‌ای زرد رنگ با بال‌های سفید، ریز و مکنده است که با مکیدن شیره گیاهان، منجر به زرد شدن برگ‌ها و ضعف کلی گیاه می‌شود. در این مطلب از مجله طوبا بایو، به‌طور کامل یاد می‌گیریم که مگس سفید چیست و با چرخه زندگی، آسیب‌ها و انواع آن‌ آشنا می‌شویم.

مگس سفید، سفید بالک یا پشه سفید ریز چیست؟

پشه سفید یا مگس سفید با نام علمی سفید بالک، حشره‌ای با طول ۱ تا ۲ میلی‌متر و دارای ۴ بال با رنگ سفید پودری است. مگس سفید همچون شته، پسیل و شپشک‌ها حشره‌ای مکنده است و از شیره گیاهان تغذیه می‌کند. این حشرات، بال‌‌دار هستند اما توانایی پرواز کامل و بلندمدت ندارند. با این‌حال، بال این حشرات به آن‌ها امکان می‌دهد تا به گیاهان زیادی دسترسی داشته باشند و به‌سرعت، تمام سطوح گلخانه یا باغ را آلوده کنند. البته، پرواز دسته‌جمعی سفیدبالک‌های بالغ باعث می‌شود تا به‌‌سرعت قابل شناسایی باشند. در صورت شناسایی زودهنگام سفیدبالک، مبارزه با این حشرات ساده خواهد بود. بیش از ۱۵۰۰ گونه شناخته شده از «سفیدبالک» (Aleyrodidae) در جهان وجود دارد.

چرخه زندگی مگس سفید چیست؟

چرخه زندگی مگس سفید دارای سه مرحله مهم است که شامل تخم‌، پوره و بالغ می‌شود. در ادامه، هر کدام از آن‌ها را توضیح می‌دهیم.

مرحله تخم مگس سفید

تخم مگس سفید به‌صورت مستطیلی و سفیدرنگ است. تخم‌گذاری مگس سفید همواره در زیر برگ گیاهان اتفاق می‌افتد. مگس سفید ماده برای تخم‌گذاری نیازی به جفت‌گیری ندارد. این حشره می‌تواند فرایند تخم‌گذاری را انجام دهد و در ادامه، سفیدبالک ماده تخم‌های موجود را کامل می‌‌کند. پشه سفید یا سفیدبالک ماده بالغ می‌تواند حدود ۲۰۰ تا ۴۰۰ تخم‌گذاری در طول زندگی خود داشته باشد.

مگس سفید ماده، دهان خود را بر روی گیاه قرار می‌دهد تا از شیره گیاه تغذیه کند، در همین حال، شکم او به‌صورت دایره‌وار حرکت می‌کند و در نتیجه، تخم‌های تولید شده در گروه‌های ۳۰ تا ۴۰‌تایی و به‌صورت دایره‌ای قرار می‌گیرند. در حدود یک هفته، پوره‌های مسطحی از تخم‌ها خارج می‌شوند و بر روی سطح گیاه شروع به خزیدن می‌کنند.

مرحله پوره مگس سفید

پوره مگس سفید به‌صورت بیضی‌شکل، براق و مسطح است. بعد از مدت کوتاهی، پوره‌ها دهان خود را به‌داخل برگ‌ها فرو می‌کنند تا با مکیدن شیره گیاه، به تغذیه خود ادامه دهند. مرحله پوره مگس سفید به ۴ زیرمرحله تقسیم می‌شود. در ادامه، با هر کدام از این مراحل آشنا می‌شویم.

1. خزیدن: پوره مگس سفید در این مرحله دارای سه‌جفت پا است و برای ساعت‌ها شروع به خزیدن می‌کند تا محل مناسب برای تغذیه از شیره گیاه را پیدا کند. البته، خزیدن در این مرحله می‌تواند تنها چند میلی‌متر باشد تا پوره مگس سفید، جایگاه مناسب را پیدا کند.

2. تغذیه اولیه: در تمام این مرحله، پوره سفیدبالک در حال تغذیه است.

3. در این مرحله نیز حشره کماکان در حال تغذیه از شیره است اما تغییرات بدنی نیز دارد.

4. شفیره: در این مرحله، فرایند دگردیسی سفیدبالک آغاز می‌شود.

تمام این مراحل ۴گانه، حدود ۱۰ الی ۱۲ روز زمان می‌برد و شفیره مگس سفید نیاز به دمای ۶۵ تا ۷۵ درجه سانتی‌گراد دارد تا این مرحله را به پایان برساند. در فصل سرما، این روند می‌تواند بیش از ۶ ماه زمان‌بر باشد.

برای پوست‌اندازی، مگس سفید با کمک مواد چسبنده مومی‌شکلی که از بدن خود ترشح می‌کند، به بخش زیرین برگ می‌چسبد و به‌حالت بیضی‌شکل قرار می‌گیرند. مگس سفید می‌تواند زیر برگ گیاهان پنهان شوند. همچنین، این حشرات در دمای بالا فعالیت بسیار زیادی دارند. بعد از اولین پوست‌اندازی، پوره‌های مگس سفید، پشه سفید یا سفید بالک، پاها و شاخک‌های خود را از دست می‌دهند.پوره‌های مگس سفید در حدود ۴ هفته به‌صورت متمادی بر روی گیاهان باقی می‌مانند و از شیره آن‌ها تغذیه می‌کنند.

بیشترین آسیب مگس سفید و استخراج شیره گیاهان، در مرحله پورگی اتفاق می‌افتد. درحالی‌که تمام این اتفاقات در بخش‌های زیرین برگ‌ها اتفاق می‌افتد و شناسایی پوره‌های مگس سفید، برخلاف مگس سفید بالغ، فرایند سختی است.

مرحله بالغ مگس سفید

پس از مرحله شفیره (Pupa Stage)، مگس سفید بالغ ظاهر می‌شود و حدود یک الی یک و نیم ماه زنده می‌ماند. در جمعیت سفید بالک موجود در باغات یا گلخانه‌ها، تمام مراحل سه‌گانه تخم، پوره و بالغ مگس سفید را می‌توانیم مشاهده کنیم. این حشرات، به‌سرعت زیاد می‌شوند و تمام گیاهان را آلوده می‌کنند. سفیدبالک، با بخش‌های سوزنی دهان خود، بافت رویی گیاه را می‌شکافند و شیره درون گیاه را می‌مکند. مگس‌های سفید به گیاهانی که قند بالاتری دارند، تمایل بیشتری نشان می‌دهند. این حشرات ترجیح می‌دهند تا در بخش‌های زیرین برگ‌ها قرار بگیرند تا از نور مستقیم آفتاب در امان بمانند و دسترسی راحت‌تری به شیره برگ‌ها داشته باشند.

خسارات مگس سفید چیست؟

برخی از انواع آسیب مگس سفید به گیاهان شامل خال افتادن، زرد شدن، سفید شدن و در نهایت، ریزش برگ‌ها می‌شود. در ادامه، تمام خسارات مگس سفید را معرفی می‌کنیم.

• لکه افتادن بر روی برگ‌ها

• تغییر رنگ برگ‌ها به زرد و سفید

• ریزش برگ گیاهان

• تولید عسلک و جذب مورچه‌ها

• کاهش حجم محصولات

• آسیب‌پذیری گیاه به سایر آفات و تغییرات محیطی

• خشک شدن کامل گیاهان ضعیف‌تر

مگس سفید یا سفیدبالک در دوران پوره و بلوغ همواره در حال مکیدن شیره درختان است. همچنین، برخی از نژادهای مگس سفید، می‌توانند انواع بیماری‌های گیاهی را در باغ یا گلخانه منتقل کنند. اگر بدانیم خسارات مگس سفید چیست، اهمیت جلوگیری از طغیان این آفات را متوجه می‌شویم.

«ویروس‌های بگومو» (Begomoviruses)، از مهم‌ترین ویروس‌هایی هستند که توسط مگس سفید منتقل می‌شود. این ویروس‌ها، می‌توانند حجم زیادی از گیاهان گلخانه‌ای و باغی را آلوده کنند که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم.

• سیب‌زمینی

• «نشاسته کاساوا» (Cassava)

• «سویا» (Soybeans)

• پنبه

ویروس موزاییک یکی از انواع این ویروس‌ها است که می‌تواند از طریق مگس سفید یا سفیدبالک منتقل شود. عسلک تولید شده از مگس سفید، باعث جمع شدن مورچه‌ها می‌شوند. در ادامه، جمع شدن مورچه‌ها از حضور حشرات شکارگر جلوگیری می‌کنند و اجازه نابود شدن مگس سفید را نمی‌دهند.

اهمیت جلوگیری از افزایش مگس سفید

تعداد اندک مگس سفید یا سفید بالک، آسیب چندانی به‌همراه ندارند. همچنین‌، با توجه به زندگی دسته‌جمعی و بال زدن مگس سفید، شناسایی این حشرات نیز چندان سخت نیست. اما اگر جلوی زاد و ولد آن‌ها گرفته نشود. به‌سرعت جمعیت خود را افزایش می‌دهند و برای تمام گیاهان گلخانه یا باغ خطرناک می‌شوند.

توجه داشته باشیم که در مراحل اولیه، کنترل مگس سفید بسیار آسان‌تر است و حتی می‌توان با جاروی هوشمند دستی، تعداد محدود آن‌ها را به‌دام انداخت. اما اگر جمعیت آن‌ها افزایش بیابد، مجبور به استفاده از آفت‌کش‌ها می‌شویم. از آن‌سو، بدن مگس سفید به‌سرعت در برابر سموم شیمیایی مقاومت ایجاد می‌کند و از بین بردن نسل‌های بعدی سخت‌تر می‌شود. همچنین، بال زدن حشرات باعث می‌شود تا پاک‌سازی کامل باغ یا گلخانه نیز سخت و زمان‌بر شود. در راستای مقابله با مگس سفید یا سفید بالک، می‌توانید از مشاوره رایگان مجموعه طوبا بایو (۰۹۳۹۹۶۸۹۹۰۵) استفاده کنیم.

انواع سفید بالک یا مگس سفید چیست؟

سفیدبالک توباکو، گلخانه‌ای و پره‌بال تنها برخی از انواع نژاد‌های مگس سفید است. در ادامه، تمام آن‌ها را معرفی می‌کنیم.

• «عسلک پنبه» (Silverleaf Whitefly or Bemisia Tabaci): عسلک پنبه رایج‌ترین گونه مگس سفید است. نژاد سیلورلیف، بیش از ۵۰۰ گیاه گلخانه‌ای از جمله رز، گل اطلسی، کدو، کلم‌بروکلی، گل‌کلم و هویج را تهدید می‌کند.

• «سفیدبالک گلخانه» (Trialeurodes Vaporariorum): این نژاد از مگس سفید نیز بسیار رواج دارد و گستره وسیعی از صیفی‌جات از جمله سیب‌زمینی، گوجه‌فرنگی، «حُسن یوسف» (Coleus)، «گل آویز» (Fuchsia) آسیب می‌زند. را با آسیب مواجه می‌کند.

• «سفیدبالک پره‌بال» (T.Vaporariorum’s Wings): این حشره‌ها بال‌های صاف‌تری نسبت به سایر نژادها دارند و به گیاهانی از جمله سیب‌زمینی، تنباکو یا پنبه آسیب می‌زنند. همچنین، مگس سفید پره‌بال یکی از رایج‌ترین انواع سفیدبالک در انتقال بیماری‌های ویروسی گیاهی است.

• «سفیدبالک بال‌بندی» (T.Abutilonea): این حشرات نیز تهدیدکننده گل‌های زینتی از جمله گل اطلسی، گل شمعدانی و گل کریسمس هستند.

• «سفیدبالک مرکبات» (Dialeurodes Ctri): این مگس سفید مربوط به درختان میوه است.

اگر بدانیم گونه‌های مگس سفید چیست و هر کدام برای چه محصولاتی خطرناک هستند، راحت‌تر می‌توانیم با این آفات مقابله کنیم.

منابع

حال که به‌طور کامل می‌دانیم مگس سفید چیست و چه خساراتی دارد. می‌توانیم منابع مورد استفاده برای تولید این مطلب از مجله طوبا بایو را مشاهده کنیم.

native pest management

Gardeners Path